Viðamiklum framkvæmdum á norska fræbankanum á Svalbarða er lokið en kostnaður við þær nam um 2,8 milljörðum íslenskra króna. Ráðist var í framkvæmdirnar þegar 130 metra löng göngin inn í fræhvelfinguna fóru að leka árið 2017 en hvelfingin hýsir nú um 1.050.000 milljón afbrigði um 5 þúsund tegunda af nytjaplöntum.
Fræbankinn var settur á laggirnar árið 2008. Honum er ætlað að varðveita eins margar tegundir og mögulegt er af nytjaplöntun en hugsunin er sú að hann sé nokkurs konar síðasta von ef aðrir fræbankar í heiminum bregðast. Það hefur þegar gerst, t.d. árið 2016, þegar vísindamenn neyddust til að yfirgefa einn mikilvægasta fræbanka heims í í bænum Tal Hadya, um 25 mílur vestur af Aleppo, undir sprengjuárásum sýrlenska stjórnarhersins.
![](https://www.mannlif.is/wp-content/uploads/2020/06/21676266736_ab9cd8c6b7_k-699x464-1.jpg)
Fyrir utan stríð og pestir þá er hamfarahlýnun ein helsta ástæða þess að fræbankarnir gætu reynst lífsnauðsynlegir. En ófyrirséð hlýnun var einmitt ástæða þess að hvelfingin á Svalbarða fór að leka; það gerðist þegar sífrerinn umhverfis fór að bráðna. Samkvæmt norskum stjórnvöldum, sem eiga bankann, er hvelfingin nú fullkomlega vatnsheld en þau útiloka ekki að aðstæður gætu kallað á frekari framkvæmdir á næstu áratugum.
Um 60 þúsund afbrigði bættust við safn bankans í vikunni, frá um 36 áttum, þeirra á meðal fræ 27 villtra planta úr görðum Karls Bretaprins og kartöflufræ frá Perú. Hver „innlögn“ telur um 500 fræ.
![](https://www.mannlif.is/wp-content/uploads/2020/06/39438100524_62001cad7d_k-695x464-1.jpg)